Jądro międzykonarowe jest w stanie kontrolować rozwój objawów fizycznych związanych z abstynencją nikotynową. Poznanie znaczenia tego niedużego obszaru mózgu, które to odbyło się na chwilę obecną w oparciu o model zwierzęcy, otwiera drzwi do rozwoju produkcji ukierunkowanych leków, które mogłyby ułatwić rzucenie palenia, również w przypadku osób bardzo mocno uzależnionych.
Symptomy odstawienia nikotyny są kontrolowane przez bardzo specyficzną grupę neuronów wewnątrz niewielkiego obszaru mózgu. Odkrycie to zawdzięczamy badaniu przeprowadzonemu przez naukowców z Uniwersytetu Medycznego Massachusetts w Worcester, autorów artykułu opublikowanego w czasopiśmie Current Biology.
Dr Andrew R. Tapper i jego koledzy podawali doustnie nikotynę grupie myszy, aby wywołać u nich uzależnienie od tej substancji i następnie przerwać jej podawanie. To spowodowało, że u gryzoni rozwinęły się klasyczne objawy głodu nikotynowego charakterystyczne dla tych zwierząt, a mianowicie nerwowe drapanie się, potrząsanie głową, drżenie ciała, ruchy żucia, itp. Monitorowanie aktywności mózgu myszy wykazało równoległą aktywność, ewidentnie nieprawidłową, w konkretnym obszarze mózgu, tzn. w jądrze międzykonarowym, niewielkiej strukturze znajdującej się w jednej trzeciej dolnej części śródmózgowia, obfitującej w receptory nikotynowe i aktywującej się w stanie niepokoju.
Na tym etapie badania sztucznie aktywowano jądro międzykonarowe u myszy nieuzależnionych od nikotyny, wykorzystując linię gryzoni zmodyfikowanych genetycznie, aby doprowadzić na poziomie komórek nerwowych do ekspresji światłoczułego białka, pozwalającego włączyć lub wyłączyć, w dowolnym momencie, neurony za pomocą zwykłego pojedynczego impulsu świetlnego. Rezultatem eksperymentu było sprowokowanie zachowania identycznego do tego wywołanego odstawieniem nikotyny. Następnie, nadal przy użyciu zmodyfikowanych myszy, ale tym razem uzależnionych od nikotyny i na głodzie nikotynowym, badacze obniżyli poziom aktywności neuronów, uzyskując złagodzenie objawów abstynencji.
„Byliśmy zaskoczeni faktem, że zespół neuronów w obrębie jednego obszaru mózgu może skutecznie kontrolować fizyczne zachowania typowe dla głodu nikotynowego”, powiedział dr Tapper, zauważając jednocześnie, że odkrycie to otwiera drzwi do poszukiwań nowych leków, które, działając wybiórczo na ten konkretny obszar mózgu, mogłyby ułatwić rzucenie palenia, również w przypadku osób głęboko uzależnionych od nikotyny.
Konieczne będą natomiast dalsze badania w celu sprawdzenia, czy zaobserwowany mechanizm przyczynia się w znaczącym stopniu do rozwoju symptomów abstynencji również w przypadku alkoholu i innych środków uzależniających.
Źródło: Current Biology