Siła, z jaką język żaby rogatej przyczepia się do powierzchni, przekracza trzykrotnie ciężar tego bezogonowego płaza. Taki wniosek sformułowano w drodze eksperymentu, podczas którego po raz pierwszy zmierzono sprawność organu łowczego, dzięki któremu żaba rogata może żywić się owadami o znacznie większej masie ciała niż jej własna.
Żaba rogata może pochwycić ofiary o wiele większe od niej samej. Cały sekret tej zdolności tkwi w sile przyczepności języka, który ten gatunek płaza wykorzystuje jako narzędzie do polowania. Nowe badanie opisane i opublikowane w czasopiśmie Scientific Reports, autorstwa Thomasa Kleinteicha i jego kolegów z Uniwersytetu Christiana-Albrechta w Kilonii w Niemczech, wyjaśniło niedawno mechanizmy tej wyjątkowej łowczej sprawności.
Liczne gatunki płazów posiadają język pokryty bardzo kleistym śluzem, który stanowi potężną broń służącą do chwytania ofiar, którymi się żywią. Intensywność, z jaką działa ten śluz i siły leżące u podstaw adhezji, są jednak mało znane.
W przeprowadzonym badaniu Kleinteich i jego współpracownicy zanalizowali właściwości śluzu żab rogatych z rodzaju Ceratophrys za pomocą pomysłowego przyrządu doświadczalnego, przy użyciu którego płazy te były stymulowane do wyciągania języka w celu złapania zdobyczy umieszczonej za ekranem z przezroczystego, wrażliwego na nacisk, szkła.
W ten sposób niemieccy naukowcy zaobserwowali, że siła adhezyjna wywierana przez język żaby jest trzy razy większa od masy jej ciała. Intensywność tej siły jest wprost proporcjonalna do nacisku wywieranego uderzeniem języka i odwrotnie proporcjonalna do czasu trwania uderzenia.
Ponadto odnotowano silniejsze przywieranie przy rozproszeniu śluzu na mniejszym obszarze w strefie kontaktu języka z powierzchnią, co prowadzi do hipotezy, że śluz nie zawiera wyłącznie swego rodzaju płynu kleistego czy lepu oraz wskazuje, że powierzchnia języka płaza przyczynia się w zasadniczy sposób do skuteczności mechanizmu przywierania.
Zdaniem naukowców następnym krokiem będzie ustalenie, czy język żaby rogatej osiąga analogiczne siły adhezyjne na innego rodzaju powierzchniach i o odmiennej strukturze, bardziej podobnej do tkanek ofiar tych płazów, takich jak futro, pióra czy oskórek.
Źródło: Scientific Reports
Grafika: Brian Gratwicke, Panama Amphibian Rescue and Conservation Project