Dlaczego grzebiąc w pamięci zapominamy

wpis w: Homo sapiens, Wszystkie | 0

Przywołanie w pamięci jakiegoś szczególnego aspektu przeszłego zdarzenia powoduje, że zapominamy wszystkie pozostałe z nim związane. Ta teza znalazła potwierdzenie w drodze nowego badania, w wyniku którego został odkryty mechanizm kontrolny mózgu, który pozwala wydobyć pojedynczy ślad pamięciowy, blokując wszystkie te, które mogłyby z nim konkurować.

Gdy policjanci przesłuchują świadka przestępstwa, proszą go o powtórzenie jego wersji wydarzeń kilkakrotnie, a jeśli pojawia się u niego niepewność w opisywaniu niektórych szczegółów, wiarygodność świadka zaczyna budzić w nich wątpliwości. Niemniej, badanie zespołu naukowców z Uniwersytetu w Birmingham i Uniwersytetu w Cambridge, opublikowane na łamach Nature Neuroscience, wykazało niedawno, że zanik wspomnień jest zjawiskiem fizjologicznym, powodowanym właśnie wielokrotnym przywoływaniem w pamięci jakiegoś zdarzenia. Krótko mówiąc, przypominanie sobie jest jednym z mechanizmów, na skutek którego się zapomina.

Wspomnienie jakiegoś wydarzenia z przeszłości składa się ze wspomnień pojedynczych elementów. Badanie opisane w artykule autorstwa m.in. Marii Wimber, wykazało, że gdy staramy się przypomnieć sobie dane zdarzenie, procesy przywołujące poszczególne elementy konkurują ze sobą; przywołanie wspomnienia jakiegoś konkretnego aspektu natomiast uruchamia mechanizm kontrolny, który usuwa wszystkie inne aspekty, które są tym samym zapomniane. Zdaniem naukowców to swego rodzaju „centrum kontroli”, pozwalające rozwiązać konflikt pomiędzy konkurującymi ze sobą wspomnieniami, znajduje się w części przedczołowej kory mózgowej.

Zgłębianie neuronalnych podstaw zapominania zawsze było skomplikowane, z uwagi na to, że charakterystyczny podpis zostawiany w pamięci przez dane doświadczenie był trudny do zidentyfikowania podczas aktywności neuronalnej. W dzisiejszych czasach jednak techniki obrazowania stały się na tyle precyzyjne, że są w stanie przedstawić aktywność mózgu wywoływaną przez poszczególne wspomnienia.

Wimber i jej współpracownicy poddali grupę ochotników kilku testom pamięciowym, monitorując jednocześnie ich aktywność mózgu za pomocą funkcjonalnego rezonansu magnetycznego. Eksperyment ten pozwolił uwidocznić „przeznaczenie” pojedynczych śladów pamięciowych „zapisane w neuronach”, które to były początkowo ponownie aktywowane, a następnie usuwane. Tym sposobem po raz pierwszy udało się wyizolować adaptacyjny mechanizm zapominania w mózgu człowieka.

Powszechnie uważa się, że myślenie czy zapominanie są procesami pasywnymi. Nasze badanie jednak wykazuje, że jesteśmy bardziej zaangażowani w kształtowanie wspomnień z naszego życia, niż nam się wydaje”, zauważa Michael Anderson, główny autor przedmiotowego badania. Założenie, że sama czynność przypominania może powodować zapominanie jest zaskakujące i może dostarczyć nam pożyteczne wskazówki na temat mechanizmów kontrolujących pamięć selektywną oraz zjawisk polegających na tworzeniu fałszywych wspomnień”.

Źródło: Nature Neuroscience

Komentarze zostały wyłączone.